Informatie omtrent rijgeschiktheid voor patiënten met een pacemaker of defibrillator.

Richtlijnen

Inleiding

Na het plaatsen van een pacemaker of defibrillator dien je een nieuw rijbewijs aan te vragen om zowel wettelijk als voor de verzekeraar in orde te zijn.

Wetgeving rijbewijs

De medische criteria voor een geldig rijbewijs worden Europees bepaald. Een lidstaat mag eventueel nog strenger zijn, maar België houdt zich op het vlak van de cardiologische criteria aan de Europees bepaalde normen.

In het Koninklijk Besluit van 13 maart 1998 betreffende het rijbewijs worden in bijlage 6 de minimumnormen en attesten inzake de lichamelijke en geestelijke geschiktheid voor het besturen van een motorvoertuig beschreven. In hoofdstuk VI wordt er specifiek verwezen naar de voorwaarden voor mensen met aandoeningen van hart en bloedvaten, waaronder ook specifieke vermelding voor mensen met defibrillatoren en pacemakers.

Koninklijk besluit van 23/03/1998 betreffende het rijbewijs. Bijlage 6. Hoofdstuk VI. Aandoeningen van hart en bloedvaten

Een persoon die een rijbewijs, voorlopig rijbewijs of verlenging ervan aanvraagt, moet voldoen aan de vastgestelde minimumnormen en mag geen lichamelijke of geestelijke aandoening hebben die zijn functionele capaciteiten zodanig beperkt dat hij een risico vormt voor de verkeersveiligheid. Dit zijn de zogenaamde ‘Medische Criteria’ voor het rijbewijs. Deze Medische Criteria gelden trouwens ook voor alle personen die al een rijbewijs hebben. Dus ook om een rijbewijs te houden, moet je eraan voldoen.

De rijgeschiktheid wordt vastgesteld op basis van een grondig medisch onderzoek, waarbij alle beschikbare medische middelen kunnen worden ingezet. De arts houdt bij zijn beoordeling rekening met de rijbewijscategorie en de omstandigheden waarin het rijbewijs zal worden gebruikt.

Een persoon die niet rijgeschikt is, kan dus geen (voorlopig) rijbewijs krijgen of houden. Het rijbewijs dat je eventueel al had, wordt automatisch ongeldig.

Er zijn verschillende soorten rijbewijzen. Ze zijn ingedeeld in 2 groepen. De Medische Criteria zijn verschillend voor deze groepen.
 

  • Rijbewijzen van groep 1 : rijbewijs geldig voor het besturen van voertuigen van de categorie AM (brommer), A1, A2, A, (motorfietsen), B (personenauto), B+E (met aanhangwagen) of G (tractor voor landbouwdoeleinden);
  • Rijbewijzen van groep 2 : rijbewijs geldig voor het besturen van voertuigen van de categorie C1, C1+E, C, C+E (vrachtwagens, al dan niet met aanhangwagen), D1, D1+E, D of D+E (bussen, al dan niet met aanhangwagen), en de professionele bestuurders, zoals taxibestuurders, leerlingenvervoer, ambulanciers en rij-instructeurs.

 

De Medische Criteria voor de rijbewijzen van groep 2 zijn altijd strenger dan voor groep 1. De arts moet er rekening houden met de bijzondere risico’s en gevaren bij het besturen van deze voertuigen.

 

 Rijbewijs groep 1Rijbewijs groep 2
Na 1ste implantatie PMMinstens 1 maand niet rijgeschiktMinstens 1 maand niet rijgeschikt
Na vervanging PM-elektrodeMinstens 1 maand niet rijgeschiktMinstens 1 maand niet rijgeschikt
Na vervanging pacemakerEvt. onmiddellijk rijgeschiktMinstens 2 weken niet rijgeschikt
Na 1ste implantatie ICD

Minstens 1 maand niet rijgeschikt als preventieve plaatsing

3 maanden niet rijgeschikt na hartstilstand

Niet rijgeschikt
Na vervanging ICD-elektrodeMinstens 1 maand niet rijgeschikt Niet rijgeschikt
Na vervanging ICDEvt. onmiddellijk rijgeschiktNiet rijgeschikt
Na stroomstoot door ICD die een invloed heeft gehad op het hartritmeMinstens 3 maanden niet rijgeschiktNiet rijgeschikt

 

De voorwaarden voor het afleveren van een rijgeschiktheidsattest en voor het verlengen van de geldigheidsduur ervan zijn :
 

  • onder regelmatig geneeskundig toezicht staan;
  • voldoende inzicht hebben in de aandoening;
  • blijk geven van een strikte therapietrouw;
  • het voorgeschreven behandelingsplan nauwgezet volgen.

 

Nadat de periode van ‘niet rijgeschikt zijn’ voorbij is, en na een gunstige beoordeling van de arts, kan deze een rijgeschiktheidsattest afleveren. Dat attest kan een geldigheidsduur hebben van maximaal drie jaar.

Rijgeschiktheidsattest: Praktisch

Een persoon met een ernstige hartaandoening is niet rijgeschikt. Daardoor kan je geen (voorlopig) rijbewijs hebben. Ook het rijbewijs dat je eventueel al had, wordt daardoor ongeldig. Dus, ook na het plaatsen van een pacemaker of defibrillator is het rijbewijs dat je eventueel al had, ongeldig.

U bent wettelijk verplicht het rijbewijs in te leveren op de Dienst Rijbewijzen van uw stad of gemeente. Dit dient te gebeuren binnen de 4 werkdagen na de dag dat u verteld werd dat u een (ernstige) hartaandoening heeft.

Het ingeleverde rijbewijs kan terug bekomen worden op basis van een (wettelijk bepaald) rijgeschiktheidsattest. Dat attest kan opgemaakt worden door uw behandelende arts-specialist (of de huisarts, op advies van een specialist). De geldigheidsduur van dit attest kan verschillen naargelang de ernst van de hartproblematiek, maar is maximaal 3 jaar geldig.

U gaat met het rijgeschiktheidsattest naar de Dienst Rijbewijzen van uw stad of gemeente. Men zal op basis van dit attest een nieuw rijbewijs aanmaken.

U dient het rijgeschiktheidsattest dus steeds tijdig te laten vernieuwen door uw behandelende arts-specialist (of de huisarts, op advies van een specialist), om aansluitend een nieuw rijbewijs aan te vragen.

Kostprijs

Een nieuw rijbewijs is niet gratis. De kostprijs van een rijbewijs bestaat uit een vastgelegd deel voor de federale overheid, en een variabel deel voor de gemeente. Hierdoor kan de prijs in gemeenten of steden verschillend zijn. De federale overheid heeft echter beslist dat het federale deel van de kostprijs vanaf de tweede vernieuwing om medische redenen, wegvalt. Sommige gemeenten volgen dit ook en zo kan het zijn dat je vanaf de tweede keer gratis je rijbewijs kan vernieuwen.

 

BELANGRIJKE KERNBOODSCHAPPEN

De wetgeving omtrent rijbewijzen bij patiënt met een pacemaker of defibrillator is duidelijk.

In het geval van een nieuwe pacemaker of defibrillator of in het geval van een nieuwe elektrode is het rijbewijs niet langer geldig (voor 1 tot 3 maanden of zelden voor een langere periode, zie bovenstaande tabel).

Voor defibrillatoren geldt dat in het geval van defibrillatortherapie (een stroomstoot) de geldigheid van het rijbewijs weer tijdelijk wordt opgeschort.

Het is de verantwoordelijkheid van de patiënt om de wettelijk voorgeschreven procedures te volgen.

Een ongeldig rijbewijs kan nooit meer geldig worden. Je dient het te vervangen. Hiervoor heb je een rijgeschiktheidsattest nodig.

Het rijgeschiktheidsattest kan worden opgesteld door je cardioloog (of de huisarts op advies van de cardioloog) en is maximaal 3 jaar geldig.

Meer informatie:

bipib.be (associatie van patiënten met pacemakers en defibrillatoren)